Ürtiker (Kurdeşen) Hastalığı ve Tedavi Yöntemleri
Ürtiker (kurdeşen), ciltte ani olarak ortaya çıkan, kaşıntılı, kızarık ve kabarık lezyonlarla karakterize olan alerjik bir cilt reaksiyonudur. Lezyonlar genellikle birkaç saat içinde kaybolur ancak yeni lezyonlar sürekli olarak ortaya çıkabilir. Hastalık akut (6 haftadan az) veya kronik (6 haftadan fazla) olabilir. Tetikleyici faktörlerin belirlenmesi ve uygun tedavi ile semptomlar kontrol altına alınabilir. Hastalığın yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebileceğini unutmamak gerekir.
Ürtiker (Kurdeşen) Hastalığı Nedir ve Belirtileri Nelerdir?
Ürtiker, mast hücrelerinden histamin salınımı sonucu gelişen bir hipersensitivite reaksiyonudur. Ciltte ani olarak ortaya çıkan, değişken boyutlarda, kızarık, kabarık ve kaşıntılı lezyonlarla kendini gösterir. Lezyonlar genellikle 2-24 saat içinde kaybolur ve iz bırakmaz. Ancak sürekli yeni lezyonlar ortaya çıkabilir. Hastalar genellikle şiddetli kaşıntıdan şikayet eder. Kronik ürtikerde lezyonlar neredeyse her gün 6 haftadan uzun süre devam eder. Fiziksel ürtiker tiplerinde ise soğuk, ısı, basınç, sudan dolayı tetiklenen lezyonlar görülebilir.
Ürtiker (Kurdeşen) Hastalığı Tedavisinde Kullanılan Yöntemler
Ürtiker tedavisinde amaç semptomları kontrol altına almaktır. Tedavi yaklaşımı hastalığın süresine ve şiddetine göre değişir. Akut ürtikerde tetikleyici faktör varsa ortadan kaldırılmalıdır. Birinci basamak tedavi olarak antihistaminik ilaçlardır. İkinci ve üçüncü basamak tedavilerde doz artışı, farklı antihistaminiklerin kombinasyonu ve immünsüpresif ajanlar kullanılır. Tetikleyici faktörlerin belirlenmesi ve önlenmesi tedavinin önemli bir parçasıdır.
- Birinci basamak antihistaminik tedaviler (loratadin, setirizin)
- İkinci basamak tedaviler (doz artışı veya farklı antihistaminik)
- Üçüncü basamak tedaviler (kortikosteroid, siklosporin, omalizumab)
- Tetikleyici faktörlerin belirlenmesi ve önlenmesi
- Stres yönetimi ve yaşam tarzı değişiklikleri
- Soğuk duşlar ve serin ortamlar
- Sıkı giysilerden kaçınma
Sıkça Sorulan Sorular
Ürtiker (kurdeşen) hastalığı bulaşıcı mıdır?
Hayır, ürtiker (kurdeşen) hastalığı bulaşıcı değildir. Hastalığın nedeni alerjik reaksiyon veya otoimmün mekanizmalardır. Başka kişilerle temas yoluyla geçmez. Ancak ailevi yatkınlık olabilir. Tetikleyici faktörler kişinin çevresindeki koşullar olabilir ancak hastalık kendisi bulaşıcı değildir.
Ürtiker tedavisi kalıcı iyileşme sağlar mı?
Ürtikerin kesin bir tedavisi olmamakla birlikte uygun tedavi ile semptomlar kontrol altına alınabilir. Akut ürtiker genellikle 1-2 hafta içinde kendiliğinden geçebilir. Kronik ürtikerde tedavi 3-6 ay sürebilir. Bazı olgularda daha uzun süreli tedavi gerekebilir. Tetikleyici faktörlerin ortadan kaldırılması ile hastalık tekrarlamaz. Tedavinin düzenli sürdürülmesi çok önemlidir.
Ürtiker tedavisi ne kadar sürer?
Ürtiker tedavi süresi hastalığın tipine göre değişir. Akut ürtikerde 1-2 hafta antihistaminik tedavi yeterli olabilir. Kronik ürtikerde tedavi aylar sürebilir. Antihistaminik tedavi etkisiz kalırsa doz artırımı veya farklı ilaçlar eklenebilir. İleri tedavilerde kortikosteroid veya immünsüpresif ajanlar 1-3 ay uygulanabilir. Tedavi süresince düzenli takip gerekir.
Ürtikeri tetikleyen faktörler nelerdir?
Ürtikeri tetikleyen birçok faktör vardır: Gıdalar (kabuklu deniz ürünleri, yumurta, süt, fındık), ilaçlar (aspirin, NSAID'ler, ACE inhibitörleri), enfeksiyonlar, stres, sıcaklık değişiklikleri, egzersiz, alkol, bazı kozmetik ürünler ve fiziksel uyaranlar (basınç, soğuk, ısı). Her bireyin farklı tetikleyicileri olabilir. Tetikleyici faktörlerin belirlenmesi için detaylı öykü alma ve gerekirse prick testleri yapılabilir. Günlük tutma defteri yardımcı olabilir.
Önemli Uyarı: Bu sayfadaki bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Cildinizde şüpheli bir değişiklik fark ederseniz derhal bir dermatoloji uzmanına başvurunuz.
Uzman dermatolog gözetiminde ürtiker (kurdeşen) hastalığı tedavisi için randevu alın.